
Quasi 8.000 persone sò state segnalate morte è decine di migliaia d'altri feriti da u devastante terramotu chì hà scuzzulatu a Turchia è a Siria luni.
Migliaia di palazzi sò cascati in e duie nazioni è l'agenzie umanitarie avvertenu di ripercussioni "catastrofiche" in u nord-ovest di a Siria, induve milioni di persone vulnerabili è sfollate si basavanu digià nantu à u sustegnu umanitariu.
Sforzi di salvamentu massicci sò in corsu cù a cumunità mundiale chì offre assistenza in l'operazioni di ricerca è di ricuperazione. Intantu, l'agenzie anu avvistatu chì e vittime di u disastru puderanu cresce significativamente.
Eccu ciò chì sapemu di u terramotu è perchè hè statu cusì mortale.
Induve hè statu colpitu u terramotu ?
Unu di i terremoti i più putenti chì anu colpitu a regione in un seculu hà scuzzulatu i residenti da u so sonnu in e prime ore di luni mattina versu e 4 di a mattina. U terramotu hà colpitu 23 chilometri (14,2 miglia) à livante di Nurdagi, in a pruvincia turca di Gaziantep, à una prufundità di 24,1 chilometri (14,9 miglia), hà dettu u United States Geological Survey (USGS).
Una seria di scosse di assestamentu hà riverberatu in a regione in l'ore subitu dopu à l'incidentu iniziale. Una scossa di assestamentu di magnitudine 6,7 hà seguitu 11 minuti dopu à u primu terramotu, ma u più grande tremulu, chì hà misuratu 7,5 di magnitudine, hè accadutu circa nove ore dopu à 13:24, secondu l'USGS.
Quella scossa di magnitudine 7,5, chì hà colpitu circa 95 chilometri (59 miglia) à u nordu di u terramotu iniziale, hè a più forte di più di 100 scosse di assestamentu chì sò state registrate finu à avà.
I soccorritori stanu avà currendu contr'à u tempu è l'elementi per caccià i sopravviventi da sottu à i detriti da i dui lati di a fruntiera. Più di 5.700 edifici in Turchia sò crollati, secondu l'agenzia di disastru di u paese.
U terramotu di luni hè statu ancu unu di i più forti chì a Turchia hà cunnisciutu in l'ultimu seculu - un terramotu di magnitudine 7,8 hà colpitu l'est di u paese in u 1939, chì hà causatu più di 30 000 morti, secondu l'USGS.

Perchè accadunu i terremoti ?
I terremoti si verificanu in ogni cuntinente di u mondu - da e cime più alte di e muntagne himalayane à e valle più basse, cum'è u Mari Mortu, finu à e regioni assai fredde di l'Antartide. Tuttavia, a distribuzione di sti terremoti ùn hè micca casuale.
L'USGS descrive un terramotu cum'è "u scuzzulatu di a terra causatu da un scivulamentu improvvisu nantu à una faglia. E tensioni in u stratu esternu di a terra spinghjenu i lati di a faglia inseme. A tensione s'accumula è e rocce scivulanu di colpu, liberendu energia in onde chì viaghjanu attraversu a crosta terrestre è causanu u scuzzulatu chì sentimu durante un terramotu".
I terremoti sò misurati cù sismografi, chì monitoranu l'onde sismiche chì viaghjanu per a Terra dopu à un terramotu.
Parechji puderanu ricunnosce u termine "Scala Richter" chì i scientifichi anu utilizatu prima per parechji anni, ma oghje ghjornu generalmente seguitanu a Scala d'Intensità Mercalli Mudificata (MMI), chì hè una misura più precisa di a dimensione di un terramotu, secondu l'USGS.
Cumu si misuranu i terremoti

Perchè questu era cusì mortale?
Un certu numeru di fattori anu cuntribuitu à fà stu terramotu cusì mortale. Unu di elli hè l'ora di u ghjornu chì hè accadutu. Cù u terramotu chì hà colpitu a mane à bon'ora, parechje persone eranu in i so letti quandu hè accadutu, è sò avà intrappulate sottu à e macerie di e so case.
Inoltre, cù un sistema di clima fretu è umitu chì si move per a regione, e cattive cundizioni anu fattu chì i sforzi di salvamentu è di ricuperazione da i dui lati di a fruntiera sianu significativamente più difficili.
E timperature sò digià assai basse, ma si prevede chì da mercuri caleranu di parechji gradi sottu à zeru.
Una zona di bassa pressione si trova attualmente sopra a Turchia è a Siria. Mentre si alluntana, questu purterà "aria significativamente più fredda" da u centru di a Turchia, secondu a meteorologa senior di CNN Britley Ritz.
Si prevede chì saranu -4 gradi Celsius (24,8 gradi Fahrenheit) in Gaziantep è -2 gradi in Aleppo mercuri matina. Ghjovi, a previsione cala ancu di più à -6 gradi è -4 gradi rispettivamente.
E cundizioni anu digià resu difficiule per e squadre d'aiutu di ghjunghje à a zona affettata, hà dettu u ministru di a Salute turcu Fahrettin Koca, aghjunghjendu chì l'elicotteri ùn anu pussutu decollà luni per via di u malu tempu.
Malgradu e cundizioni, i funzionari anu dumandatu à i residenti di abbandunà l'edificii per a so propria sicurezza in mezu à e preoccupazioni di altre scosse di assestamentu.
Cù tanti danni in i dui paesi, parechji cumincianu à fà si dumande nantu à u rolu chì l'infrastrutture lucali di custruzzione puderanu avè ghjucatu in a tragedia.
L'ingegnere strutturale di l'USGS Kishor Jaiswal hà dettu à CNN marti chì a Turchia hà cunnisciutu terremoti significativi in u passatu, cumpresu un terramotu in u 1999 chìcolpisce u suduveste di a Turchiaè hà tombu più di 14.000 persone.
Jaiswal hà dettu chì parechje parte di a Turchia sò state designate cum'è zone di risicu sismicu à assai altu è, in quantu tali, i regulamenti di custruzzione in a regione significanu chì i prughjetti di custruzzione devenu resiste à questi tipi d'avvenimenti è in a maiò parte di i casi evità crolli catastrofichi - se fatti currettamente.
Ma micca tutti l'edificii sò stati custruiti secondu u standard sismicu turcu mudernu, hà dettu Jaiswal. E carenze in a cuncepzione è a custruzzione, in particulare in l'edificii più vechji, significanu chì parechji edifici ùn anu pussutu suppurtà a gravità di i scossi.
«Sì ùn cuncepite micca ste strutture per l'intensità sismica ch'elle puderanu affruntà durante a so vita di cuncepimentu, ste strutture ùn puderanu micca funziunà bè», hà dettu Jaiswal.
Jaiswal hà ancu avvistatu chì parechje di e strutture lasciate in piedi puderanu esse "indebulite significativamente per via di quelli dui forti terremoti chì avemu digià vistu. Ci hè sempre una piccula chance di vede una scossa di assestamentu abbastanza forte per fà cascà quelle strutture deteriorate. Dunque, durante sta attività di scossa di assestamentu, a ghjente deve fà molta attenzione à accede à quelle strutture indebulite per questi sforzi di salvataggio ".


Data di publicazione: 8 di ferraghju 2023